Zonder enige financiële onderbouwing. Zonder direct te kijken naar de economische gevolgen. Eén ding staat vast, het basis inkomen of, hoe dan ook, welke variant, we ontkomen er niet aan.
De Roemeense televisie. Een robot die de naam Sophia draagt werd onderworpen aan een diepte interview. Schijnbaar zo bijzonder dat het RTL nieuws er een item aan besteedde. Emotionele expressie, humor en een intelligente manier van antwoorden. Wie is de interviewer en wie is de geïnterviewde?
In het dagelijks leven worden wij steeds meer geconfronteerd met de gemakken die de computer revolutie met zich mee brengen. Steeds meer banen verdwijnen omdat het gemakkelijker en goedkoper is om eenarmige bandieten het werk van de dure tegendraadse werknemer over te laten nemen. Wie kent niet de beelden van de immense fabriekshallen waar het aantal directe medewerkers tot een minimaal niveau terug gebracht is. Alleen het aansturen en onderhouden van de grote geprogrammeerde “domme” medewerkers is nog mensenwerk. Zelfs het schoonmaakwerk is al gedeeltelijk uitbesteed en waar dat niet mogelijk is wordt er een blik Oost Europeanen open getrokken.
Het wordt steeds gemakkelijker om bepaalde werkzaamheden te automatiseren en het zal ook steeds meer zichtbaar worden. De eerste Uber-taxi’s die in staat zijn om hun werk te doen zonder dat er een menselijke chauffeur aan te pas komen worden al op grote schaal getest. Dat het niet allemaal van een leien dakje gaat is alleen maar een tegenslag maar geen rede om de ontwikkeling te stoppen. Zo zal het met steeds meer dingen binnen ons leven gaan. Beroepen zullen verdwijnen, robots en computercode zullen hun plaats innemen.
Er vindt een verschuiving plaats in de werkzaamheden die beschikbaar zijn in de samenleving. Beroepen die gerelateerd zijn aan het ontwikkelen, aansturen en onderhouden van de digitale samenleving zullen voorlopig hard blijven groeien. Tot het moment dat ook veel van deze werkzaamheden geautomatiseerd kunnen worden. Het gevolg zal zijn dat er steeds minder behoefde is aan goed geschoolde werknemers.
Nederland is rijk genoeg om de gevolgen van deze verschuiving op te vangen. Grote “maar” daarbij is dat het huidige sociale stelsel niet goed is voor de werknemers die door deze revolutie de boot missen. Kan nu soms nog een verwijt geuit worden aan iemand die gebruik maakt van een bijstandsuitkering, in de toekomst zullen steeds meer mensen gebruik moeten gaan maken van dit vangnet. Het “krijgen” van een uitkering voelt gewoon niet goed, je moet immers je hand op houden en bent afhankelijk van de goodwill van anderen. Willen we voorkomen dat steeds meer mensen zich minderwaardig gaan voelen en buiten de boot dreigen te vallen dan zal er iets moeten veranderen aan dit sociale vangnet.
De oplossing is vrij simpel. Ook al hangen er veel haken en ogen aan, een systeem waarbij iedereen recht heeft op een basisinkomen zal de enige manier zijn waarop er een niet te overbruggen tweedeling in de samenleving zal ontstaan. Het basisinkomen garandeert een levensstandaard en geeft de mens de mogelijkheid om voldoening te halen uit andere zaken dan het hebben van een vaste baan. Juist het wegvallen van verschillende beroepsgroepen, werkplaatsen kan een verrijking zijn voor de samenleving omdat het problemen zoals van vergrijzing, kunst en cultuur, buurthulp, enz. betaalbaar kan maken. Iets wat het huidige sociale vangnet door zijn hang naar verplichte arbeid en alle sancties die er aan hangen, onmogelijk maakt.
Zonder enige financiële onderbouwing. Zonder direct te kijken naar de economische gevolgen. Eén ding staat vast, het basis inkomen of, hoe dan ook, welke variant, we ontkomen er niet aan. Sociale ongelijkheid en het uitblijven van persoonlijke waardering zijn uiteindelijk funest voor de samenleving en misschien wel veel kostbaarder zijn.
Yosy